Пред неколку дена, на пат низ источните краишта на нашата земја, ги гледав убавите зелени предели, планините во далечината, малите села раштркани по благите падини… Пред крајот на денот, со колешките седиме на кафе во едно гратче, на истиот мал плоштад каде што во 2016 година имавме мал настап со нашиот Караван на слободата. Изморен од многубројните стории поврзани со изборите, ги одмарав мислите со листање на глетките што ми останаа во сеќавање во текот на денот. И си ги повикав идеите и замислите за зелена и социјална држава, каква што, според мене, можеме да изградиме. А потоа ги споделив и со моите другарки, па сега и со вас.
Можеме, ако сакаме, нашата земја да ја претвориме во целосно еколошка, со среќни и достоинствени граѓанки и граѓани. Замислете населби со самоодржливи објекти направени од еколошки прифатливи (подобни) материјали, со инфраструктура што ќе биде во хармонија со природните ресурси, со користење на обновливи извори на енергија. Населби каде што ќе поканите различни професионални профили како програмери, архитекти, научници, уметници…
Со паметно планирање и промоција, такви населби може да станат атрактивни и за странци, организирани во компании или како слободни „стрелци“, вистински интернационални колонии што може да се одржуваат финансиски од продажба на својот труд. Не ни требаат индустриски зони, туку целата земја можеме да ја претвориме во место каде што се произведуваат зелени производи, каде што се негува зелениот туризам, каде што секоја нова градба, приватна или јавна, се прави со стопроцентна зелена ориентација. Старите градби, со пари од буџетот, се трансформираат во самоодржливи објекти…
Другарките, само за миг, се обидоа да ме обесхрабрат со зборот „утопија“, немојте сега и вие, ве молам. Особено затоа што и тие ме ислушаа докрај, па дури, донекаде, ме поддржаа во ставот дека, сепак, не е невозможно ова што го „сонувам“. Имајте и вие предвид дека за ова се потребни само волја и визија, сѐ друго е можно и проверено.
Замислете ги новите градби како се претопуваат во природниот амбиент во кој се градат. Сите сме виделе такви нацрти и проекти, направени од наши луѓе, а ги продаваат надвор од нашата земја или им седат по компјутери, откако претходно им послужиле за дипломска работа. Тоа се модерни и преубави проекти што, по извесно време, стануваат супер исплатливи, бидејќи ги штедат парите, го чуваат здравјето и го продолжуваат животот на луѓето. Да, бидете уверени во тоа, ова не е научно-фантастичен филм, туку реалност што веќе одамна ја живеат луѓето во други држави.
И работното време во една таква земја може да се скрати на шест часа, со вклучена пауза од еден час. И работната недела може да се скрати на четири, наместо на пет дена. Со 20 часа активна работа во текот на неделата може да се направи многу повеќе отколку за 40. Луѓето ќе имаат повеќе енергија, волја, концентрација, а ќе бидат и посреќни. Слободното време ќе можат да го искористат за да учат, да уживаат во уметност или да се забавуваат.
Старите и напуштени објекти и фабрички хали можат да се претворат во културни центри како што е стариот комплекс на берлинската пивара. Сега таа се вика Kulturbrauerei (Пиварница на културата) каде што градот Берлин им дава простор на уметниците од сите области да создаваат и да ги презентираат своите уметнички достигнувања. Комплексот вклучува и кино сали, театри, галерии и клубови за забава. Милиони посетители годишно минуваат низ овој комплекс што зрачии со прекрасна енергија и убавина. И ние имаме такви грдосии од градби и комплекси што можеме да ги претвориме во центри на културата, забавата и туризмот.
Тогаш, кога ќе ја направиме оваа наша земја зелена, кога ќе ја скратиме работната недела на половина, а платите ќе ги покачиме за најмалку два пати, не само што нема да си одат младите, туку ќе доаѓаат. Верувам во тоа. Само треба да се најде волја и визија кај оние што ги креираат практиките и политиките.
А сега… Изборен молк!
