Луѓето се разочаруваат кога довербата ќе биде изневерена еднаш, два пати. Кога политичките елити постојано лажат и крадат неказнето, тогаш разочарувањето, гневот и револтот ги заменува една бескрајна тапост. Бесчувствителност. Луѓето се одвојуваат од реалноста и формираат меури во кои живеат од ден за ден, реагираат како еж, се собираат пред опасноста и ги исфрлаат боцките кон замислената или вистинската закана. Во останатото време вегетираат. Спијат без сон, јадат без апетит, се движат без компас. А зошто и би имале компас во беспаќето?
Секој ден се прашувам: Од каде ли да почнам со „рафалот“? Предолго ја гледам оваа македонска голгота доведена до баналност. И смртта и болестите, страдањето и плачот, заминувањата во секоја смисла на зборот… Сето тоа стана една огромна, непрегледна пустина во која човек се снаоѓа само ако се исклучи. И често, пречесто, се смеам, постојано гледајќи репризирани и македонизирани верзии од „Житието на Брајан“ (Монти Пајтон, да ве потсетам). Пред некој ден, со еден новостекнат пријател, прекрасен дух, (за себе вели дека е Југословен), се согласивме дека Македонија е налик на Цвеќарницата од стрипот „Алан Форд“ („Кој мечтае, се тресе. Кој се тресе, мечтае или му е ладно“ – еден од вечните цитати на овој легендарен стрип).
Ајде, сериозно, од каде да почнам? Со бурлеската од судство или со трагикомедијата од евтино пазарење меѓу самопрогласените политичари. Постојано се колебам што е подолно – уцените од „портирите“ или од коалиционите цицачи… Да погледнам во неизмерната мрза и ароганција или во разбојниците чии усти се полни со… (знаете веќе што), а го претставуваат како патриотизам. Или да се закачам за карикатурите од политичари и политичарчиња што немаат капацитет ама баш за ништо? Не ги бива за ништо, ама лежат на милиони, исцицани од нашите фрижидери, што преку кражба, што преку закони што може да се донесат само во дисфункционална држава…
Од каде да почнам? Или подобро прашање е: Од каде почнува и завршува сѐ? Избори, другарки и другари. Со изборите започнува сѐ и завршува сѐ. И како изгледаат тие лоши претстави за рамнодушната маса?
Ајде, еден краток, брз пресек… Сѐ уште нема разрешница од три и пол милионската дупка во извештајот на ВМРО-ДПМНЕ од предвремените избори во 2011. Нема судска разрешница на процесите што ги започна СЈО, Титаник 1, 2 и 3 за изборните кражби во 2011, 2013 и 2014 година.
Само во периодот 2013-2018 бев вклучен во изработката на извештаи од мониторингот на изборните и политичките процеси објавени на повеќе од 1.200 страници во повеќе публикации, не сметајќи ги текстовите објавени овде. Стотици документирани случаи и сведоштва за кршење на гласачкото право, поткуп, кражби на гласови, противзаконско работење на изборната администрација, фантомски гласачи, црна пропаганда, закани, уцени, притисоци, насилство, криминал, скандали…
Извештаи, анализи, препораки до влада, парламент, институции, партии, медиуми… Изјави, интервјуа, семинари, обуки, штандови, разговори и препирки… Сега пишувам еден опширен извештај за тоа што научивме и што не научивме од Референдумот за прифаќање на Преспанскиот договор и сѐ што следеше потоа. И, што со тоа? Навистина, што со сето тоа?
Изгледа, ништо.
Полека, сите сфатија дека изборите се голема и скапа фарса, една лакрдија, не секогаш забавна, поигрување со тоа што може да биде демократијата, а не е и не ветува дека ќе биде. Со сите постапки што ги видовме и сите последици што ги претрпевме како општество, по сите тешки политички, па и безбедносни земјотреси што ги преживеавме, изгледа дека не ни останаа многу причини да ги сфаќаме политичарите и политиката сериозно. Исто како што тие не ги сфаќаат луѓето сериозно.
Со сите усилби на малкуте искрени луѓе (замислете, сѐ уште верувам дека ги има) во јавноста, политиката и институциите, со сите совети, помош во пари и експертиза од странство, со сета грамада од домашни експерти (но и фолиранти), не успеваме да се справиме со валканата политичка згура насобрана низ децениите, проткаена со силното влијание на странските агентури од Истокот. Не успеавме од мрза, неспособност, наивна желба за компромис или од нешто сосема друго. Не е важно, бидејќи е подеднакво штетно за здравјето.
И наместо да ги кренеме на вербални и правни клоци тие лингури и неранимајковци што проголтале чип со пароли од Средниот век, па и нив лошо ги интерпретираат, ние ги третираме како фактори и им даваме простор во политиката, медиумите, животот… Ма, ајт…! Кај мене не поминуваат!
