Амбасадорите на земјите членки на ЕУ се во постојан контакт и разговараат за заклучоците за старт на преговорите со Македонија и Албанија, а не се исклучени нови состаноци во текот на овој викенд.
Со оглед на политичката чувствителност на прашањето, конечната одлука ќе ја донесат министрите за надворешни работи на ЕУ во вторник, брифираат за МИА извори во Советот на ЕУ.
За сега на амбасадорско ниво се произведуваат редовно нови нацрт-заклучоци за претстојниот министерски совет во вторник.
– Последната верзија за Северна Македонија и за Албанија гласи дека земјите членки на ЕУ ќе се навратат на прашањето со изгледи за носење позитивна одлука во најкус можен рок и не подоцна од септември 2019 – дознава МИА од дипломатски извори.
Според дипломати присутни на амбасадорскиот состанок во средата во Брисел, „огромно мнозинство“ земји членки сакаат да видат позитивни заклучоци, посебно за Македонија, на Советот на 18-ти јуни во Луксембург, но разликите во ставовите сѐ уште не се надминати.
– Во овој момент се дискутира за тоа како да му се пристапи на ова прашање, а воедно да се земе предвид германскиот Парламент кој има свои рокови, и пробуваме да имаме некаков исход, и него што подобро да го изменаџираме – велат извори во Советот на ЕУ за МИА, коментирајќи ги наводите на други дипломати кои не ја исклучуваат можноста, поради отсуство на консензус, да се одложи дебатата за проширувањето најрано на следниот месец.
Романското претседателство има обврска да ги следи ланските заклучоци во кои министрите се заложија да се навратат на ова прашање на Советот за општи работи овој месец, објаснуваат дипломатите.
– Имаме рок да се навратиме на ова во јуни и да донесеме одлука за следните чекори и за извештаите на Европската Комисија, има дискусии сега во Бундестагот за зелено светло за преговори со Албанија и Северна Македонија – велат од романското претседателство.
Во овој момент, „повеќе опции се на маса“, но детали слабо протекуваат, иако никој не ја негира, но не ја ни потврдува, можноста од одвојување на Скопје и Тирана во конечните заклучоци во вторник во Луксембург.
– Постои признание дека има разлики помеѓу двете земји – вели еден дипломат за МИА, но за сега во нацртите не се одвојуваат, додаваат од Советот.
Разликите се темелат пред сѐ на самите наоди на Европската Комисија во последните извештаи за напредокот на земјите од регионот, каде за Албанија, и покрај препораката за почеток на преговори, се констатираат сѐ уште одредени слабости, како отсуството на политички дијалог и недоволни напори во борбата против корупцијата и организираниот криминал.
Земјите-членки се исто така свесни дека Македонија е во посебна положба поради склучувањето и ратификацијата на Преспанскиот договор, кој мора да биде награден на некаков начин.
И покрај отпорот на одредени земји членки, дипломати за МИА брифираат дека одвојувањето на Тирана и Скопје останува можна опција, веќе во јуни или јули, посебно откако холандскиот Парламент пред неколку дена гласаше против датум за преговори со Албанија, но не и со Македонија.
По гаранциите добиени од страна на германската канцеларка Ангела Меркел вчера на средбата со премиерот Зоран Заев во Берлин, се врати надежта дека веќе во јуни е можно да се издејствува сериозен политички сигнал за датумот за преговори.
– Оваа средба и оваа порака на Меркел е многу важен сигнал, и доаѓаат по состанокот на амбасадорите, така што би можеле да видиме ново придвижување во наредните денови, не се исклучува можноста од нова вонредна амбасадорска средба во текот на овој викенд на оваа тема – вели дипломатски извор во Советот за МИА.
Една од варијантите за заклучокот во јуни, за која притискаат неколку земји членки, е да се даде гаранција за почеток на процесот на преговори и да и се додели мандат на Европската Комисија за изготвување на преговарачката рамка, опција која минатата година беше експресно отфрлена од страна на Франција.
Доколку на 18-ти јуни земјите членки постигнат консензус за ваков заклучок во кој се споменува изготвување на преговарачка рамка со Македонија, и евентуално одржувањето на првата меѓувладина конференција (која го означува стартот на преговорите), тоа би било недвосмислена порака дека Македонија влегува во преговарачкиот процес со ЕУ со јасна перспектива, сметаат поддржувачите на проширувањето во Брисел.
Останува дека отпорот од Франција не е сосема надминат, сметаат дипломати од земја членка сосед на Македонија, и претстојниот Совет за општи работи во вторник во Луксембург би можел повторно да се претвори во долга и макотрпна рунда преговори помеѓу министрите на Унијата.