Во Собранието не постои никаков механизам кој може да ги спречи пратениците да поднесуваат амандмани што немаат врска со реалноста, па целата работа зависи единствено од свеста на самите поднесувачи.
Ваков е ставот на владејачката СДСМ откако вчера на површина исплива амандманот што неодамна го поднел пратеникот Ејуп Алими од ДУИ за измените на Изборниот законик, а во кој е наведено дека формирањето една изборна единица е прифатливо решение, но само доколку измената започне да важи од 2080 година.
Ова е само еден од илјадниците амандмани што ги има поднесено Алими во парламентот кои се однесуваат на истиот предлог-закон, но веќе во следните два негови амандмана може да се забележи значително „омекнување“ на ставот, бидејќи едниот предвидува законот да стапи на сила во 2071 година, а другиот во 2051 година.
Поранешниот претседател на Собранието, Тито Петковски, за Плусинфо вели дека Деловникот на парламентот е премногу либерален и дека токму таа либералност им овозможува на пратениците преку амандмани да блокираат одредени закони.
– Никој не може да ме убеди во тоа дека одредени пратеници имаат добра намера со тоа што во парламентот поднесуваат илјадници амандмани. Тоа е класична опструкција и тука нема простор за дискусија. Самиот Деловник е создаден за да делува во една нормална држава во којашто народните избраници поседуваат висок морал и одговорност. За жал, клучниот проблем кај нас е тоа што пратениците не ги претставуваат граѓаните, туку своите политички партии – објаснува Петковски.
И според предлагачот на законските измени, пратеничката Лилјана Поповска од партијата ДОМ, дури 90 отсто од вкупно 6.000 поднесени амандмани во парламентот се крајно несериозни.
– Еден ист пратеник поднел серија амандмани со кои се менува само датумот на важење. Содржински, амандманот нема никаква логика и се работи за класична игра на зборови. На ваков начин, не само што се блокираат законите што ги иницираме, туку се изигрува самата институција – изјави Поповска.
Алими не беше расположен да даде изјава и да објасни по кој принцип и по која логика ги одбира годините што се наведени во амандманите, додека, пак, од опозициската ВМРО-ДПМНЕ истакнаа дека нивните поднесоци се исклучиво технички и суштински.
Предлог-законот го предложија помалите политички партии кои се стремат кон тоа целата територија на државата да претставува една изборна единица, а избирачките листи да бидат отворени. Ваквиот предлог наиде на одобрување од владејачката СДСМ и од албанската опозиција, а како што истакнаа оттаму, на овој начин ќе им се даде шанса на помалите политички субјекти да освојат повеќе пратеници.
Од друга страна, партиите на Али Ахмети и на Христијан Мицкоски не отстапуваат од досегашниот изборен модел со шест изборни единици, па како што обвинуваат предлагачите, ДУИ и ВМРО-ДПМНЕ во моментов прават сè за да ја блокираат процедурата.
Покрај 6.000 поднесени амандмани од опозицијата, расправата се закочи и со барањето тие поднесоци да бидат преведени на албански јазик. Како што дознаваме, илјадници амандмани сè уште не добиле превод, па затоа измената на Изборниот законик сè уште не е ставена на дневен ред во Собранието.
Инаку, за измените се предложени два закона, едниот за промена на Изборниот законик од шест во една изборна единица, а другиот за еднаква родова застапеност помеѓу пратениците.
Photo: EPA-EFE/Georgi Licovski