Финансиските технологии и иновации му даваат нов изглед на финансискиот сектор, создаваат нови даватели на услуги, деловни модели, нови производи и решенија, со што се менува целиот финансиски екосистем. Налетот на финансиски иновации од нови играчи, но и од актуелните даватели на платежни услуги на пазарот создава големи промени во финансиската индустрија, оцени денеска гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска на почетокот на 12. Конференција за плаќања и пазарна инфраструктура што се одржува во Охрид.
Пред учесниците на собирот, Ангеловска-Бежоска истакна дека финансиските иновации поткрепени со дигитализацијата имаат потенцијал постепено да го преструктурираат финансискиот сектор.
– Новиот бран на дигитализација може да има големо позитивно влијание врз економијата – поттикнува иновации и продуктивност, ги трансформира јавните и приватните услуги, придонесува за поголемо финансиско вклучување на домаќинствата со недоволен пристап до услуги и главно, за подобрување на благосостојбата на општеството овозможувајќи поголем пристап до информации, знаење и податоци. Придобивките одат рака под рака со предизвиците на работните места и потребните вештини, оданочувањето, финансиските пазари и поттикнуваат нов начин на размислување за тоа како да се зачуваат основните права, како што се приватноста и безбедноста, како и монетарната и финансиската стабилност – рече Ангеловска-Бежоска.
Според неа, справувањето на банкарскиот сектор со предизвиците ќе зависи од начинот на кој банките пристапуваат кон финансиските иновации и колку ги прифаќаат.
– Не само што финтек-компаниите ќе се обидат да се однесуваат како банки, туку и банките ќе се обидат да се однесуваат како финтек-компании – рече Ангеловска-Бежоска.
Таа нагласи дека како мотив за иновации и одговор на се поголемите предизвици, Народната банка и Министерството за финансии заедно работат на Предлог-законот за платежни услуги и платни системи што ги транспондира одредбите од Директивата за платежни услуги два и другите релевентни директиви на Европската унија во областа на плаќањата.
– Поради широкиот и амбициозен опсег на новиот закон, тој е еден од најзначајните и сеопфатни сегменти од легислативата за финансиските услуги. Тој ги отелотворува целите за побезбедни плаќања, поголема заштита на потрошувачите, и поттик за иновации, истовремено обезбедувајќи еднакви услови за учесниците вклучувајќи ги и новосоздадените -рече Бежоска.
Таа информира дека ќе се формира работна група која внимателно ќе го следи развојот на финтек, во соработка со институциите кои воведуваат нови технологии.
-Тоа ќе им помогне на тие институции подобро да ги разберат регулаторните услови, но и ќе ни помогне нам соодветно да ги осознаеме развојните процеси на финтек, преку оцена на ризиците и прекројување на регулаторната рамка – рече Бежоска.
Михил ван Дуверен од Холандската централна банка истакна дека Република Северна Македонија активно успешно ги следи светските новини во финансискиот промет и поттикнувањето на развојот на платежните услуги базирани врз технолошки напредни решенија.
– Македонија е на добар пат во имплентирањето на европските регулативи кога станува збор за платниот промет. Сметам дека тоа ќе биде забележано и Европската комисија ќе го има тоа предвид при носењето на одлука за отпочнување преговори за евроинтеграција – рече Ван Дуверен.
Експертот од Холандската централна банка нагласи дека новите технологии во плаќањето ќе бидат во интерес на сите субјекти во платниот промет. Револуцијата во мобилната телефонија и плаќањето преку QR кодовите ќе биде се поизразено, што е важно од страна на потрошувачите, тие ќе решаваат како ќе ги плаќаат одредени услуги, дали преку готовина, преку картичка и преку мобилен телефон. Тука се нагласува и општествениот аспект односно одредбите на европската регулатива што е во насока на пристапност на сите потошувачи до услугите, особено за лицата со физичка попреченост, инвалидизираните лица и дементните лица.
На конференцијата во Охрид учествуваат претставници од 14 централни банки од држави од регионот и од европските и меѓународните институции. Тие ќе разговараат за повеќе клучни прашања поврзани со промените во правната рамка за платежната сфера во Европската Унија, најновите платежни решенија управувани од финтек-компаниите, отвореното банкарство, развојот на инстант плаќањата, дигиталните валути и крипто-средствата. На собирот ќе биде одржана и панел-дискусија на која истакнати експерти од банкарскиот сектор и секторот финтек ќе говорат за светот на отвореното банкарство и за финтек во иновациите на плаќањата.
